Thesis_info



جزئیات پایان نامه انتخابی شماره 237

توجه: دریافت فایل الکترونیکی پایان نامه ها فقط برای افراد دارای مجوز قابل دسترس می باشد.

عنوان پایان نامه:

جایگاه ریاضت از منظر قرآن و حدیث

نویسنده: سید ابوالفضل موسوی
استاد راهنما: محمد فنایی نعمت سرا (اشکوری) -
استاد مشاور: علی امینی نژاد - عبدالله موحدی محب -
استاد داور: محمد هدایتی - حسن رمضانی کوشک - محمد مهدی گرجیان عربی - علیرضا کرمانی -
مقطع: دکتری
گرایش: اخلاق اسلامی
تاریخ دفاع: 24/06/1394
چکیده:

چکيده
«رياضت نفس» به معناي «تمرين رام کننده نفس در مقابل پروردگار»، مهم ترين محور تربيتي است كه اديان الهي آن را در قالب تکاليف ديني (رياضات اختياري) و امتحانات و ابتلائات الهي (رياضات غير اختياري) با هدف مطيع نمودن نفس اماره در مقابل پروردگار، مطرح نموده اند .
در قرآن و احاديث، گر چه واژه «رياضت» کمتر بکار رفته، اما مفاد آن در قالب عناويني نظير تقوي، مجاهده با نفس، نهي از هواي نفس و غيره، فراوان است چنانكه مصاديق آن در قالب تكاليف شرعي اعم از عبادات و اخلاقيات مطرح گرديده اند تا جايي كه مغز شريعت، رياضت دانسته شده : «الشريعة رياضة‌ النفس» . از آنجا كه اسلام کامل ترين نسخه اديان الهي است، تمام جوانب حيات بشر اعم از فردي و اجتماعي؛ مادي و معنوي را تواما لحاظ نموده و لذا در بحث رياضت، حد و مرزهاي دقيقي را مطرح نموده است که خارج شدن از آن در قالب افراط يا تفريط، حيات فرد و جامعه را به مخاطره خواهد افكند . امروزه با گسترش امكانات رفاهي بشر و جايگزيني علومي چون روانشناسي و علوم تربيتي مدرن كه بر مباني ديني استوار نيست، روز به روز شاهد كمرنگ تر شدن اصل «رياضت نفس» هستيم و ادبار بشر به رياضت نفس، ملازم اقبال وي از مفاسد اخلاقي، اجتماعي و سياسي خواهد بود. از جمله عواملي كه مزيد بر علت در ميان مسلمين گشت، رياضات شاق و انحرافي برخي متصوفه بود كه كدورت ذهني مسلمين نسبت به واژه رياضت را در پي داشت. بنابراين وجود تحقيقي که از يک طرف، جايگاه رياضت مطلوب اسلام را نشان دهد و از طرف ديگر رياضات متصوفه را آسيب شناسي کند، لازم به نظر مي رسيد. در اين راستا رساله حاضر، دو رسالت را در پيش گرفت؛ اول، سعي در احياي آموزه رياضت به عنوان يک اصل بينشي و ارزشي مهم از منظر ديني تا گامي در جهت تقويت «رويكرد رياضتي» در جامعه امروزي باشد؛ دوم، آسيب شناسي رياضات اهل تصوف تا غبار بدنامي از اين آموزه گرانبها، زدوده شود .
واژگاه کليدي : رياضت نفس، نفس اماره، تصوف، امتحان و ابتلاء، فلسفه خلقت .