Thesis_info

گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات

چکيده
از امامت و ولايت اهل بيت (ع) به عنوان مهم‌ترين رکن اسلام ياد شده است. از نظر شيعه امامت مقامي است الهي که در طول رسالت از جايگاه مهمي برخوردار است. از نگاه متکلمان شيعه امام حداقل داراي سه مقام والاست: 1. مقام علمي؛ 2. مقام معنوي؛ 3. مقام سياسي. با صرف نظر از دو مقام معنوي و سياسي، در باره مقام علمي و دامنه علم امام اختلافاتي ميان متکلمان و محدثان شيعه وجود دارد. گروهي آن را محدود به حوزه دين شناخت مي دانند و گروهي دامنه آن را تا علوم غيبي و فراطبيعي گسترده مي انگارند. رساله حاضر در صدد اثبات اين نکته است که گستره علم امام علوم و امور غيبي را در بر مي گيرد. بدين منظور پس از تبيين مفاهيم کليدي در فصل اول رساله، ماهيت و منشأ علم امام در فصل دوم مورد بررسي قرار گرفت و آشکار شد که امام دانش خود را از آبشخور پيامبران پيشين، پيامبر اسلام و مقام تحديث بهره دارد و بخشي از علم امام از نوع لدني، مستفاد و اشائي است. در فصل سوم ديدگاه صاحب نظران شيعه مورد بررسي قرار گرفت و اثبات شد که قريب به اتفاق انديش‌وران شيعه شمول علم امام نسبت به امور غيبي را مورد تاکيد قرار داده اند. در فصل چهارم رساله اهم آيات که از آنها شمول علم امام نسبت به علوم و امور غيبي است، در دو بخش آيات ناظر به امکان و آيات ناظر به تحقق شمول علم امام نسبت به امور و علوم غيبي، مورد بحث و بررسي قرار گرفت. در فصل پنجم روايات ناظر به شمول علم امام نسبت به امور و علوم غيبي برگرفته از سه کتاب روايي؛ يعني کافي، بصائر الدرجات و نهج البلاغه مورد بحث و بررسي قرار گرفت و در کنار آنها برخي از ادله عقلي براي اثبات مدعا برشمرده شد.
واژگان کليدي: امام، علم امام، گستره علم امام، علم غيب امام، ماهيت علم امام، ادله علم امام.