Thesis_info

شرایط، قلمرو و مراتب مسئولیت اخلاقی در قرآن و حدیث

چکیده
این پایان¬نامه به بررسی یکی از مباحث مهم فلسفه اخلاق یعنی مسؤولیت اخلاقی پرداخته است.
در این پایان¬نامه نویسنده با روشی توصیفی- تحلیلی، درصدد تبيين "شرایط، قلمرو و مراتب مسؤولیت اخلاقی" بوده و روش گردآوری اطلاعات وی هم، روشی کتابخانه¬ای بوده که بر اساس آن با مراجعه به قرآن کریم و روایات اهل بیت (ع) و منابع نوشتاری فراوان دیگر، اطلاعات را گردآوری کرده و پس از تحلیل و طبقه¬بندی آن¬ها، در شش فصل آن¬ها را ارائه کرده است. پژوهشگر کوشیده است پس از توصیف و مفهوم¬شناسی مسؤولیت اخلاقی، پاسخگوی این پرسش¬ها باشد:
1.مبانی نظری مسؤولیت اخلاقی کدام است؟ 2.شرایط مسؤولیت اخلاقی در قرآن و احادیث کدام¬اند؟ 3.قلمرو مسؤولیت اخلاقی در قرآن و احادیث چیست؟ 4.مراتب مسؤولیت اخلاقی در قرآن و احادیث چگونه است؟
فصل اول، در¬بردارنده شناسه پژوهش و مفهوم¬شناسی کلید واژه¬ها، نکاتی درباره¬ی محتوای پایان¬نامه و نیز گزارشی از موضوع، تاریخچه و روش گردآوری اطلاعات است؛ فصل دوم به مبانی نظری پژوهش پرداخته است و جوابگوی سوال اول است؛ فصل سوم، سه شرط اصلی و عمده¬ی مسؤولیت اخلاقی یعنی علم، اختیار و قدرت را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است، و به این مطلب اشاره دارد که انسانی که دارای علم، توانایی و اختیار باشد، مسؤول خواهد بود، این فصل پاسخگوی سؤال دوم است؛ فصل چهارم، قلمرو مسؤولیت اخلاقی انسان را در چهار حوزه بررسی کرده است، که عبارت است از مسؤولیت¬های اخلاقی انسان در برابر خداوند، خویشتن، دیگران و در برابر طبیعت و موجودات دیگر؛ این فصل جوابگوی سؤال سوم است. فصل پنجم، مراتب مسؤولیت اخلاقی را بررسی کرده است، در این فصل این مطلب به اثبات رسیده که انسان¬هایی که در اثر عوامل خاص درونی مانند؛ نبوغ و استعداد شخصی یا از جهت شرایط بیرونی، مانند فرصت¬های اجتماعی بر دیگران برتری دارند، نسبت به دیگران مسؤولیت اخلاقی بیش¬تری دارند؛ این فصل جوابگوی سؤال چهارم است و فصل ششم جمع¬بندی و نتیجه¬گیری ارائه کرده است.
واژگان کلیدی: مسؤولیت، مسؤولیت اخلاقی، شرایط مسؤولیت، علم، اختیار، قدرت، قلمرو مسؤولیت و مراتب مسؤولیت.