Thesis_info

صورت بندی آسیب های اجتماعی از منظر امام علی علیه السلام و تطبیق آن بر جمهوری اسلامی ایران

چکیده
آسیب¬ها و انحرافات اجتماعی همواره یکی از مسائل و دغدغه‌های مهم جوامع مختلف بوده و هستند و در صورت بی‌توجهی به آن، هزینه‌های سنگینی بر نظام اجتماعی و به تبع آن نظام‌های مختلف موجود در جامعه تحمیل خواهد شد. از سوی دیگر باید توجه داشت که معیارهای دینی برای شناسایی انحرافات اجتماعی، با معیارهای موجود در جامعه‌شناسی تفاوت‌های اساسی دارد. لذا بسیار ضروری است که در جامعه اسلامی، آسیب‌ها و انحرافات اجتماعی بر اساس آموزه‌ها و شاخصه‌های دینی مورد بازشناسی قرار گیرد. در این پژوهش که جنبه توصیفی تحلیلی دارد با مراجعه به کلام و سیره امام علی (عليه السلام) و تحلیل محتوای آن، آسیب‌های اجتماعی از منظر ایشان مورد بررسی قرار‌گرفته و گونه‌های انحرافات اجتماعی از دیدگاه آن حضرت استخراج شده است. در دیدگاه امام علی (عليه السلام) آسیب‌های اجتماعی به سه حوزه، آسیب‌های فکری، آسیب‌های اخلاقی و آسیب‌های رفتاری تقسیم می‌گردد که بین آن‌ها رابطه مستقیم برقرار است یعنی آسیب‌های فکری موجب آسیب‌های اخلاقی و آسیب‌های اخلاقی موجب شکل گیری رفتارهای انحرافی می‌گردد لذا پرداختن به آسیب‌های فکری به عنوان منشأ آسیب‌های اجتماعی از اهمیت ویژه برخوردار است. آسیب‌های فکری خود به سه حوزه آسیب‌های اعتقادی بنیاین و آسیب‌های اعتقادی غیر بنیادین و آسیب‌ها در حوزه فکر و اندیشه صورت بندی شده است. آسیب‌های رفتاری نیز در دو حوزه آسیب‌های رفتاری در حوزه گفتار و آسیب‌های رفتاری در حوزه عمل صورت بندی شده است. در این پژوهش مصادیق آسیب‌های فکری، اخلاقی و رفتاری از منظر امام علی (عليه السلام) نیز احصاء شده و نهایتا با تطبیق این آسیب‌ها در جمهوری اسلامی ایران این نتیجه حاصل می‌گردد که این آسیب‌ها در جمهوری اسلامی ایران نیز به نسبت‌های متفاوت وجود دارد. اما آنچه در سطح گسترده‌تری در حال ترویج است و نیازمند توجه جدی است، آسیب‌های فکری غیر بنیادین می‌باشد که عمدتا با اهداف سیاسی در جامعه ما در حال ترویج است. همچنین باید توجه داشت که از دیدگاه امیرالمومنین (عليه السلام) برای پیشگیری و درمان آسیب‌های اجتماعی باید بیشترین تلاش را برای رفع آسیب‌های فکری به عنوان علل اساسی آسیب‌ها مبذول داشت و از آنجا که رفتارها، معلول محسوب می‌گردند، صرفا پرداختن به آن‌ها نتیجه چندانی نخواهد و گاهی نیز موجب تشدید انحرافات خواهد شد.
واژگان کلیدی
آسیب، انحراف، اجتماعی، آسیب شناسی اجتماعی، صورت بندی، فکری، اخلاقی، رفتاری، امام علی (عليه السلام)، جمهوری اسلامی ایران.