Thesis_info

تبیین و اثبات امکان فقری در حکمت متعالیه و آثار اعتقادی آن

چکيده
«امکان فقري» يکي از دستاوردهاي مهم حکمت متعاليه محسوب مي¬گردد و از جمله مباحثي مي¬باشد که در خدمت بحث¬هاي خداشناسي فلسفي درآمده است. ملاصدرا در حکمت متعاليه با استفاده از اصالت وجود و تشکيک آن و تحليل دقيق و موشکافانه رابطه علت و معلول(اصل عليت) به فقر و نياز دروني و ذاتي معلول و به عبارتي ديگر «امکان فقري» معلول رسيده است. البته در اين راه از تحقيقات و ژرف‌‌انديشي¬هاي فيلسوفان گذشته بخصوص از دقت نظر¬هاي شيخ الرئيس ابن سينا استفاده نموده است .امکان فقري همان نياز و حاجتمندي ذاتي ممکنات مي¬باشد و به معناي نقصان و فقر و تعلقي بودن ذات آنها است. وجود رابط معلول در حکمت متعاليه ذات داراي ربط نمي¬باشد بلکه خود عين ربط و عين نيازمندي به وجود مستقل مي-باشد. در حکمت متعاليه مناط نياز معلول به علت، امکان وجودي آن است و با دقت در آن تبيين جديدي از مواد ثلاث و تقسيم¬بندي وجود حاصل مي¬آيد. در پرتو امکان فقري براهين اثبات وجود حق تعالي و توحيد آن به خوبي استحکام و تبين مقبول¬تري مي¬يابند. وحدت شخصي وجود نيز در سايه امکان فقري خود را به خوبي نشان مي¬دهد. همچنين علم واجب تعالي به امور مادي و جزئيات متغير به خوبي تبيين مي¬گردد. رابطه خداوند با جهان مخلوق خود، بحث اراده فراگير الهي و رابطه آن با اراده انسان و بحث قدرت مطلق الهي نيز با توجه به امکان فقري به روشني مشخص مي¬شود.
واژهاي کليدي: امکان ماهوي، امکان فقري، امکان وجودي، وجود رابط.