Thesis_info

شفاعت از دیدگاه علامه طباطبایی و ابن تیمیّه

چكيده
ازجمله مسائل مهم در دین اسلام، مساله¬ی شفاعت است، و دراین باب، فریقین با آیات و روایات زیادی مواجه هستند مساله¬ی مطرح شده این ¬است که شفاعت در مرحله¬ی نخست، به خدای متعال اختصاص دارد، ولی این فیض عظیم به بندگان بزرگش چون انبیا، اولیا، و دیگر مقربان نيز اعطا شده است. دراین میان شیعه، به ویژه علامه طباطبایی(ره) شفاعت¬خواهی از غیر ذات حق را از مقوله¬ی شرک جدا دانسته، و¬ بر این نکته تاکید كرده است که شفاعت¬خواهی از غیرخدا بر طبق دستور خدای متعال اشکالی ندارد و با اذن او انجام مي¬شود.
آنچه از كلام ابن تیمیه روشن می¬شود این است که¬ درخواست شفاعت از غیر خدا شرک خواهد شد اما در تبیینی که از مضامین سخن مرحوم علامه در المیزان به دست می¬آید این سخن غیرمنطقی است و از مبانی سست و بی¬پایه مایه می¬گیرد. آنچه از متن شریعت به دست می¬آید این است که اگر به دنبال شفاعت¬خواهی عبودیت نباشد،¬ و شفاعت صرفاً وسیله¬ای در درگاه ربوبی باشد، و نیز خواهنده¬ی شفاعت نظر استقلالی وغایی بدان نداشته باشد، نه تنها شرک¬آلود نیست بلکه تاکیدی بر مساله¬ی توحید است؛ چراکه این فیض سترگ از جانب خدای بزرگ به بندگان خود هدیه داده شده است.
دراین میان، آثار با عظمت شفاعت رخ عیان می¬کند و پل ارتباطی میان خالق و مخلوق گنهکار، اما پشیمان و عذرخواه، همچنان باز است، واز این رهگذر می¬توان در پرتو رحمت الاهی، همه¬ی گذشته تاریک و آلوده را، به نور شفاعت متحول کرد.
درحقیقت شفاعت، مظهر انسان¬سازی است که اگرازآن درست بهره¬برداری گردد، متقاضی شفاعت نه به شرک گرفتار می¬گردد، و نه همچنان برطبل رسوایی¬ خود می¬کوبد، بنابراین شفاعت، عین توحید وتوحید عینی است.
کلیدواژگان : شفاعت؛ شفاعت تشریعی؛ شفاعت تکوینی؛ شفاعت¬کننده و شفاعت¬شونده