Thesis_info

رفتار شناسی شخصیت های سیاسی در دوره خلافت امام علی (ع) براساس نامه های آنان

چکيده
دوره‌ خلافت امام علي(ع) (ذيحجه سال35 تا40 هجري)، درپي شکل‌گيري شرايط سياسي پيچيده‌اي که به دنبال ماجراي قتل عثمان، خليفه سوم به وجود آمد، عرصه رد و بدل شدن نامه‌هاي متعددي ميان طرفهاي درگير بود. مطالعه و بررسي اين نامه‌ها با هدف شناسايي رفتار سياسي شخصيت‌هاي آن دوره، برگي جديد از پژوهش درحوزه‌ تاريخ اسلام را ورق خواهد زد. شناسايي نکات محوري در نامه‌ها شامل ادبيات بکار رفته، استدلال ها، ادعاها، انتقادات وديگرموارد ونيز مقايسه ميان مطالب عنوان شده باعملکردسياسي نويسندگان آن از ديگر سو، امکان رسيدن به اهداف اين پژوهش رافراهم خواهد ساخت.اين رساله تلاش دارد تا با روشي تحليل محتوا و نيزمطالعه تطبيقي به اين پرسش اصلي پاسخ دهد که تا چه اندازه عملکرد سياسي اشخاص با گفته ها وادعاهاي آنها در متن نامه‌ها مطابقت داشت؟ و چگونه مي‌توان از محتواي نامه ها به رفتار سياسي اشخاص پي برد؟ رفتارسياسي اشخاص در اين دوره منجر به شکل گيري سه جريان ناکثين، قاسطين ونيز قاعدين گرديد. رفتارسياسي طلحه، زبير، عايشه، در جريان ناکثين، معاويه ، مروان وسعيد بن عاص در جريان قاسطين وابو موسي اشعري، سعد بن ابي وقاص وعبدالله بن عمر در جريان قاعدين بررسي گرديد.
نتايج حاصله نشانگر عدم انطباق جدي بين ادعاها، انتقادات ونوع استدلالات موجود درنامه ها با رفتارسياسي شخصيت‌هاي دوجريان ناکثين و قاعدين بوده اما درمورد جريان قاسطين تا حدودي به نوعي انطباق بر مي‌خوريم. وجه مشترک دوجريان ناکثين وقاسطين درمخالفت با امام علي(ع) موضوع خونخواهي عثمان بودکه با توجيهاتي چون خيرخواهي، اصلاح ميان امت، پيروي از فرامين الهي، خونخواهي وقصاص، برکناري خليفه، تشکيل شوراي خلافت همراه بود. اتخاذ مواضع خصمانه ومشکوک درقبال عثمان، دوگانگي رفتارسياسي در برابر امام علي(ع)، شتاب درقيام عليه خليفه مشروع، عدم رجوع به حاکم شرع، عدم تمايل به گفتگو، عدم پذيرش حکميت، گمراه ساختن وتحريک مردم به جنگ وعدم ثبات درمواضع سياسي از دلايل رفتاري نقض ادعا‌هاي اين دو جريان بود.
کليد واژگان
رفتارشناسي، شخصيت، امام علي(ع)، نامه‌ها، ناکثين، قاسطين، قاعدين