Thesis_info

امامت و خلافت از منظر نهج البلاغه با تاکید بر نقد شبهات

چکیده
موضوع رساله حاضر "امامت و خلافت از منظر نهج¬البلاغه با تاکید بر نقد شبهات" است. جایگاه ویژه امامت به لحاظ اهمیت آن در راهبری اجتماعی، هدایت¬گری معنوی و وحدت جامعه و نیز نقش محوری آن- به لحاظ تئوریک- در مسایل تفسیری و روایی، کلامی و تحلیلی، فقهی، عرفانی، تاریخی و سیاسی بر کسی پوشیده نیست. این آموزه از دیرباز مورد توجه دانشمندان با مشرب¬های گوناگون همراه با نقد و نظر بوده است.
هدف از این تحقیق، اولا کشف رابطه معنایی امامت و خلافت در نهج البلاغه، ثانیا ارائه جایگاه امامت ائمه شیعه علیهم السلام در نهج البلاغه با رویکرد روایی همراه تحلیل¬های عقلی و نقلی است. ثالثا تحقق بخشی اصالت امامت در ضرورت وجود امام، نص بر آن، علم و عصمت امام از نهج البلاغه و سایر منابع اصیل می¬باشد. رابعا گردآوری شبهات، ناظر به نهج البلاغه از منابع قدیم و جدید، و سپس نقد و ارزیابی و ارائه پاسخ¬های مستدل و منطقی به آنهاست. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات بر اساس فیش¬¬برداری کتابخانه¬ای و جمع¬آوری اطلاعات از منابع و اسناد دست اول، و همچنین استفاده از لوح¬های فشرده و نرم¬افزارهای تخصصی در این زمینه و نیز مراجعه به پایگاه¬ها و سایت¬های موافق و مخالف در موضوع بحث بود. امامت و خلافت هرچند در لغت متفاوتند اما هر دو بر یک واقعیت دلالت دارند. و دو عنوان منطبق بر یک مصداق¬اند. در متن برآمده از نهج¬البلاغه، امامت رکن رکین دین و از اصول و ضروری مذهب تشیع به شمار آمده است. و با توحید و معاد پیوند معنادار و منطقی دارد. ضرورت هدایت تکوینی و مرجعیت دینی و احیا و پاسداری از سنت نبوی ایجاب می¬کند زمین هیچگاه از وجود حجت خدا و خلیفه الهی بر مردم خالی نباشد که واسطه فیوضات ربوبی بر بندگان فراهم آورد. در اندیشه علوی، امامت و خلافت مقام وراثت، وصایت و اصطفای الهی است که امام را به سلسله انبیا و اوصیا متصل می¬کند و برخاسته از انتصاب الهی و حق امام علی(ع) و فرزندان آن حضرت است. این احقیت از حکمت حق تعالی و سپس از کمالات ذاتی نشات می¬گیرد که مهمترین آنها علم خاص و ملکه عصمت امام است. امام¬علی(ع) در اثبات حقانیت خود به جانشینی پس از رسول¬خدا(ص) به نص و نصب، شایستگی¬ها و فضائل خود استناد فرمودند. از سوی دیگر انتقادها از همان ظهور اولیه یعنی رحلت پیامبر اعظم(ص) و نادیده انگاشتن اصل جانشینی امام علی(ع) در جریان سقیفه از طرف مخالفان مطرح شد که امروزه در بعضی سایت¬ها و در آثار نوشتاری و گفتاری، بعضی روشنفکران شبهات در شکلی جدید احیا و تبلیغ می¬شود. حال آن که امامت بر سه پایه اصلی نصب ونص، علم خاص و ملکه عصمت مبتنی است و شبهات تردیدها در هر سه حوزه قابل ابطال است.
کلید واژه¬ها: امام علی(ع)، نهج البلاغه، امامت، خلافت، ضرورت وجود امام، نص و نصب، علم، عصمت