Thesis_info

بررسی تطبیقی آزادی از دیدگاه شهید مطهری و سارتر

چکيده
آزادي مقوله‌اي است چند وجهي که انديشمندان از زواياي گوناگون به آن پرداخته‌اند؛ به طوري که مي‌توان گفت، که اندیشمندان تمامي علوم از جمله اخلاق، سياست، فلسفه را در بر مي‌گيرد، از این رو استاد شهید مطهری وژان پل سارتر قائل به آزادی هستند، وآن را ارزشمند می‌دانند، اما اختلاف مبنایی زیادی نیز با هم دارند، به طوری که می‌توان گفت آزادی مد نظر سارتر، غیر آزادی مطرح در کلام استاد مطهری است، به نظر وی آزادی تنها ارزش انسانی وکمال ذاتی انسان است، که با وجود خداوند و وجود ارزشهای دیگر در تضاد است، نگاه مبالغه آمیز سارتر به آزادی تام ومطلق است، زیرا این گونه آزادی انسان را از حقیقت خویش ومبدأ ومعاد جدا واو رابدون هیچ اتکا به اصل وقانونی همه کاره خود معرفی می‌کند، در حالی که آزادی مدنظر استاد مطهری فقط با نگاه به علت فاعلی وغایی انسان، معنا پیدا می‌کند، که به نظر ایشان هر تعلقی ضد آزادی است، مگر تعلق و وابستگی به خداوند متعال که بدون اعتقاد به خداوند آزادی حقیقی حاصل نمی شود، به همین دلیل به نظر استاد انسانیت وارزشهای او بدون شناخت خداوند بی معنا ومفهوم است، وآن را لازمه مرتبه وجودی انسان می‌داند، در حالی که سارتر تنها ارزش انسانی را همین آزادی میداند وبه خاطر آن ارزشهای دیگر را زیر پا می‌گذرد، وهر دو نیز در این مورد به سه مبحث هستی شناختی وانسان شناختی ومعرفت شناختی پرداخته اند، ولی عمده تفاوت آنها بیشتر درمبحث هستی شناختی آنها بوده است، از این رو علت اهميت بحث از آزادي اين است، که انسان در سایه همين آزادي که مي‌تواند استعدادهایش را به فعلیت رساند، وبه مراتب سعادت و کمال دست یابد، و ضرورت بحث از اين موضوع در اينجا روشن مي‌شود که اگر مفهوم آزادي درست شناخته نشود موجب سردرگمی ها به وجود آمدن هنجارهاي ويرانگر در آدمي مي‌شود، وبه تبع نیز جامعه نیز گرفتار برداشت های ناصواب از دین وافراط وتفریط در مسائل اجتماعی وفردی می‌شوند، از این رو درصدد است، که پژوهشهای متعددی در روشنگری حقیقت آزادی صورت گرفته تا بدین وسیله جوانان که در معرض شعارهای فریبنده آزادی غربی قرار دارند، از این منجلابی که درآن گرفتار شده اند، نجات یابند از اين رو با روش کتابخانه‌اي تحلیلی وعقلی و فيش برداري به جمع آوري مطالب دست زده ايم .
واژگان کليدي
آزادي، اختيار، انسان، اگزيستانسياليسم، اسلام، سارتر، مطهري.