Thesis_info

بررسی نظریه بطون قرآن با تاکید بر دیدگاه آیت الله معرفت و نسبت آن با جامعیت قرآن

چکیده
موضوع این رساله «بررسی نظریه بطون با تأکید بر دیدگاه آیت الله معرفت ( ره ) و نسبت آن با جامعیت قرآن» است .
وجود بطون برای قرآن از منظر روایات امری مسلم است که آیات قرآن و اعتبار عقلی هم موید آن است ؛ اما مسأله مهم تبیین چیستی باطن قرآن است که اندیشمندان شیعه در تحلیل آن سه رویکرد عمده ، عرفانی – شهودی ، اجتهادی – عقلی و اجتهادی- نقلی را برگزیده‌اند . استناد به روایات معصومین جوهره اصلی این رویکرد ها است .
آیت الله معرفت (ره) با تکیه بر روایات و دلایل عقلی ، بطن را مفهوم عامی می داند که از آیه برداشت می شود ؛ زیرا ظاهر آیه همان مورد نزول را می رساند ولی در بطن آیه مفهوم گسترده تری نهفته است که این مفهوم عام سبب جاودانگی و انطباق بر جریانات مشابه است که لازمه آن جامعیت محتوایی قرآن است .
بررسی نقش بطون در گسترش جامعیت قرآن، بازکاوی جامعیت محتوایی قرآن را دربر دارد که نگرش حداقلی، اعتدالی و حداکثری نتیجه آن است. توسعه هردیدگاه در جامعیت رابطه متناظری با گستره بطون دارد .
دیدگاه حداقلی براساس مبنای عقبا گرایی و اختصاص دادن تعالیم دین به رابطه انسان و خدا و انسان و آخرت نسبت به بطون عنایت چندانی ندارد ولی دو دیدگاه اعتدالی و حداکثری نسبت به بطون هم پوشانی دارند که به ساحت های مختلف معنایی اعم از ظاهر و باطن الفاظ توجه دارند.
واژگان کلیدی :
قرآن، ظهر، بطن، تفسیر، تأویل، جری، تطبیق، مراتب قرآن، جامعیت قرآن، آیت الله معرفت