Thesis_info

رابطه ایمان و آزادی اندیشه

چکیده
این رساله باهدف پاسخ به این سؤال تدوین شده است که «بین ایمان و آزادی اندیشه چه رابطه‌ای وجود دارد؟». در پی تبیین این رابطه، ضمن مفهوم شناسی واژه‌ها، دیدگاه‌های متفکران اسلامی و غربی در این زمینه بررسی و تبیین شده است.
در تبیین حقیقت ایمان و آزادی اندیشه، نگارنده در نهایت به این نظر رسیده است که بهترین تبیین از ایمان و آزادی، در مکتب تشیع ارائه شده است که علاوه بر تناسب با آیات قرآنی، مطابق فطرت بوده و از عقلانیت لازم برخوردار است. ایمان در این مکتب به معنای تصدیق قلبی است و اقرار زبانی و عمل لازمه آن و معرفت مقدمه آن است. ایمان ملازم با اختیار است و با باور، اعتقاد و دین تفاوت دارد. تنها ایمان مذهبی است که منجی بشراست. آزادی بر مبنای اسلام یعنی رهایی از هرگونه اسارت درونی و بیرونی و مبارزه با طاغوت درون و بیرون که نتیجه‌اش عبودیت، خود یابی و زندگی بر اساس معرفت خویش است. اسلام آزادی را ابزار می‌داند و در آن، مصالح فردی و مصالح جمعی را در نظر می‌گیرد. آزادی اندیشه یعنی: انسان در فكرش آزاد و بدون اينكه متمايل به يك طرف باشد فكر كند. در بررسی مبانی و مؤلفه‌های ایمان و آزادی اندیشه، بعد از تبیین و بررسی نقش آن‌ها، روشن گردید که مبانی و مؤلفه‌های ایمان نقش چشمگیر و بلکه بی‌بدیلی در زمینه‌سازی و تحقق و پیشبرد آزادی اندیشه دارند؛ مبانی و مؤلفه‌های آزادی اندیشه نیز چنین نقشی را ایفاء می‌کنند. در نهایت به تبیین این نکته پرداختیم که هر یک از ایمان و آزادی اندیشه، در رفع موانع یکدیگر نقش‌آفرین بوده و در عوامل مؤثر در رشد و شکوفایی یکدیگر نیز نقش بسزایی دارند.
واژگان کلیدی: ایمان، اعتقاد، آزادی، آزادی اندیشه، اختیار، مبانی و مؤلفه‌ها، موانع و عوامل