Thesis_info

بررسی تطبیقی مبانی،مولفه ها و لوازم معنویت اسلامی و معنویت سکولار

چکیده
معنویت از مفاهیمی است که در دهه‌های اخیر در سرتاسر جهان مورد توجه و استقبال پرشور بشر قرار گرفته است. با توجه به نفوذ گسترده معنویت‌های سکولار در کشور ایران و رویکرد این معنویت‌ها در به حاشیه راندن دین، لزوم معرفی معنویت ناب اسلامی و تبیین نقایص و انحرافات معنویت سکولار آشکار می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر بررسی، تحلیل و تطبیق معنویت اسلامی و معنویت سکولار است. روش این مقاله در بخش جمع‌آوری داده‌های اولیه، کتابخانه‌ای و در بخش ارائه مبانی، مؤلفه‌ها و لوازم و نیز تطبیق معنویت اسلامی و معنویت سکولار، تحلیل عقلی است.
سؤال اصلی پژوهش این است که مبانی، مؤلفه‌ها و لوازم معنویت اسلامی و معنویت سکولار چیست؟ در ادامه این دو معنویت با هم مورد تطبیق قرار گرفت.
پژوهش حاضر ما را به این نتیجه می‌رساند که مبانی هستی‌شناختی معنویت اسلامی شامل مخلوق بودن عالم امكان، نیازمندی موجودات هستی به خداوند و امتداد هستی دنیا تا آخرت است. مبانی معرفت‌شناختی معنویت اسلامی؛ واقع‌گرایی و عقلانیت و مبانی انسان‌شناختی این معنویت، دو ساحتی بودن انسان، کرامت اصلی انسان و فطرت الهی او است. در بخش معنویت سکولار، مبانی هستی‌شناختی عبارت‌اند از: بی‌نیازی هستی از خداوند متعال، ارتباط هستی با خداوند نمادین و درونی و تناسخ. مبانی معرفت‌شناختی معنویت سکولار، حقیقت بعد از ذهن و احساس‌گرایی است. مبانی انسان‌شناختی این معنویت نیز شامل انسان‌محوری، کشش درونی انسان و تک ساحتی بودن انسان است. مؤلفه‌های معنویت اسلامی، باور به غیب، محبت الهی و عبودیت است. مؤلفه‌های معنویت سکولار، باور به پتانسیل درونی انسان، عشق و محبت فراگیر و کاهش دادن فرایند خودآگاهی است. لوازم معنویت اسلامی در سه بخش لوازم اعتقادی، فقهی و اخلاقی و لوازم معنویت سکولار نیز در سه حوزه لوازم اعتقادی، مناسکی و اخلاقی بیان می‌شود.
واژگان کلیدی
معنویت، معنویت اسلامی، معنویت سکولار، مبانی معنویت، مؤلفه‌های معنویت، لوازم معنویت