Thesis_info

شأن اخلاقی محیط زیست و چالش های آن ( تزاحمات و دیدگاه های رقیب ) با تاکید بر اندیشه اسلامی

چکيده
شأن یا اهلیت اخلاقی یعنی «درستی اتصاف عمل یک موجود به الزام و ارزش‌ اخلاقی؛ یا برخورداری آن از مسؤولیت، جایگاه و منزلت اخلاقی». در این رساله به دنبال اثبات آن برای طبیعت و اجزاء آن یعنی حیوان، نبات و جماد هستيم. دیدگاه¬های اندیشمندان غربی در این زمینه عبارتند از: انسان¬محوری که برای غیر از انسان هیچ شأن و اهلیت اخلاقی قائل نیست و دیدگاه بوم¬مداری که برای تمام اجزاء نظام هستی شأن واهلیت اخلاقی قائل است. اما اندیشمندان مسلمان با توجه به مبانی عقلی و دینی مشترکی که دارند با بیان¬های متفاوت قائل به دیدگاه زیست¬محور می¬باشند؛ به این معنا که اگر موجودی ـ اعم از حیوان، نبات و جماد ـ دارای شرائط شأنیت اخلاقی ـ اختیار، هدفمندي و معرفت و شناخت ـ باشد، از شأنیت و اهلیت اخلاقی بهره¬مند می¬باشد. ما نیز، با استفاده روش عقلي و نقلي و با استناد به مشاهدات و مکاشفات عرفاي بزرگ اسلامي، و با عنایت به مبانی نظری اسلام و آیات و روایات، به این نتیجه رسیدیم که طبیعت و اجزاء آن شرائط برخورداری از شأنیت اخلاقی را دارند. البته با توجه به سعة وجودی هر یک از موجودات، این شأنیت و اهلیت در آنها متفاوت بوده و تشکیکی است.
واژگان کليدي
«شأنیت اخلاقي»، «شرائط شأن اخلاقي»، «محيط‌زيست»، «اخلاق محيط‌زيست»،«موجود زنده»، «انسان»، «گیاه» و «جماد».