Thesis_info

بررسی و مقایسه نظریه قرائت های مختلف از دین و نظریه تصویب (اشعری، معتزلی، مصلحت سلوکی)

چکیده
نظریه «قرائت‌های مختلف از دین» از لوازم منطقی برخی نظریه‌های هرمنوتیکی و معرفت شناختی از جمله هرمنوتیک فلسفی گادامر، شالوده شکنی دریدا، قبض و بسط تئوریک شریعت دکتر سروش، هرمنوتیک فلسفی-دینی دکتر شبستری و ساختگرایی رورتی می‌باشد. این نظریه که ریشه در مباحث معناشناختی و معرفت شناختی جدید دارد، مدعی است برای متون و گزاره‌های دینی نمی‌توان معنایی نهایی و قطعی در نظر گرفت. نظریه قرائت‌های مختلف از دین در فضای نواندیشی دینی ایران، با الگوگیری از برخی نظریات هرمنوتیکی و معرفت شناسی غربی طرح شد که از جمله انگیزه‌های طرح و ترویج آن، ارائه راه حلی برای جمع بین سنت و تجدد بوده است. نظریه مذکور از بعضی جهات قابل مقایسه و تطبیق با نظریه تصویب می‌باشد. نظریه تصویب از مسائل کلامی است که به سبب برخی ملاحظات، در علم اصول فقه طرح و گسترش یافته است. این نظریه که در مقابل قول به تخطئه قرار دارد از لوازم قول به سببیت أمارات به شمار می‌آید و حامل این معناست که مجتهد همواره موفق به درک مصلحت واقع یا مصلحتی مساوی با آن خواهد بود. نظریه تصویب بر اساس یک تقسیم بندی به تصویب اشعری، تصویب معتزلی و تصویب امامی (مصلحت سلوکی) تقسیم می‌گردد.
واژگان کلیدی
تصویب، تصویب اشعری، تصویب معتزلی، مصلحت سلوکی، هرمنوتیک فلسفی، قرائت‌های مختلف از دین، سببیت.