جزئیات پایان نامه انتخابی شماره 154
توجه: دریافت فایل الکترونیکی پایان نامه ها فقط برای افراد دارای مجوز قابل دسترس می باشد.
|
عنوان پایان نامه: |
توصیف و تحلیل چگونگی کاربست عقل، نقل و شهود در فلسفه ملاصدرا با تطبیق بر اصالت وجود، تشکیک در وجود، حرکت جوهری و حدوث نفس |
|
نویسنده: |
غلامحسین گرامی |
|
استاد راهنما: |
احد فرامرز قراملکی - |
| استاد مشاور: |
عبدالحسین خسروپناه - ابوالفضل کیا شمشکی - |
|
استاد داور: |
محمد مهدی گرجیان عربی - ابوالحسن غفاری - عسکری سلیمانی امیری (عسکری) - محمدجواد (سیاوش) رودگر کوهپر - |
| مقطع: |
دکتری |
|
گرایش: |
مبانی نظری اسلام |
| تاریخ دفاع: |
19/11/1391 |
|
چکیده: |
چکيده
تحقيق حاضر چگونگي کاربست عقل، نقل و شهود را در فلسفه ملاصدرا بررسي مي‌کند. اين مسئله در دو بحث مجزا قابل پيگيري است، يکي چگونگي کاربست سه روش عقلي، نقلي (مراجعه به متون ديني) و شهودي و ديگري چگونگي کاربست نظريه‌هاي عقلي، نقلي و شهودي (فلسفي، کلامي و عرفاني).
در بحث اول ملاصدرا اعتقاد دارد براي بررسي مسايل فلسفي و الهياتي هر کدام از سه روش اعتبار دارند و مي‌توانند ما را به حقيقت برسانند اما اکتفا به هر يک از آنها احتمال وقوع خطا در نتيجه پژوهش را زياد مي‌کند به همين دليل جمع بين همه روش‌هاي ممکن يک ضرورت است و چنانچه فرضيه‌اي از طريق هر سه روش تأييد نشود به نظريه‌اي قابل قبول تبديل نمي‌شود. کارآمدي روش‌ها در حل همه مسايل يکسان نيست و امکان دارد در برخي مسايل نتوان از برخي روش‌ها استفاده کرد ولي در هر صورت قاعده کلي، ضرورت جمع بين روش‌هاي ممکن در آزمون فرضيه‌هاست. آنچه گفته شد مربوط به مرحله آزمون فرضيه‌هاست اما در مقام تعليم و تعلم و ارائه نظريه‌هاي فلسفي، نقش اصلي را روش عقلي و برهاني ايفا مي‌کند و استفاده از اطلاعات به‌دست آمده از دو روش ديگر در حد تأييد مطلب است.
ملاصدرا در مورد چگونگي استفاده از نظريه‌هاي فلسفي، کلامي و عرفاني ـ بحث دوم ـ نيز روش خاص خود را دارد. وي ضمن آگاهي از مهم‌ترين نظريه‌ها در اين سه حوزه و تجزيه و تحليل دقيق آنها تلاش کرده با سعه صدر و نگاه مثبت به انديشه‌ها بيشترين استفاده را از آنها ببرد. جذب حداکثري و دفع حداقلي شعار علمي و روش عملي ملاصدرا در مواجهه با آراء و عقايد فلسفي، کلامي و عرفاني است. حمل نظريه‌ها بر معاني صحيح و تلاش براي آشتي دادن نظريه‌هاي به ظاهر متعارض ـ خواه از سوي يک يا چند نفر ـ در همين راستا معنا پيدا مي‌کند. وي با وجود همه مثبت‌نگري‌ها از نقاط ضعف آراء و نقد آنها غفلت نورزيده او تلاش کرده در هر مسئله‌اي که وارد مي‌شود علاوه بر استفاده از نقاط قوت و ضعف نظريه‌هاي پيشين نظريه‌اي بديع در چارچوب حکمت متعاليه ارائه کند.
توفيق ملاصدرا در ارائه يک نظام نوين فلسفي مرهون سه امر است؛ آگاهي کامل از ميراث علمي پيشينيان با نگاه مثبت به آنها، تأسيس يک روش پژوهشي جديد ـ جمع بين روش‌هاي سه‌گانه ـ و بهره‌مندي از نبوغ، خلاقيت و نوآوري.
در تحقيق حاضر ابتدا روش کلي ملاصدرا در چگونگي کاربست عقل، نقل و شهود از هر دو جهت ياد شده معرفي مي‌گردد و سپس روش ملاصدرا در چهار مسئله مهم حکمت متعاليه يعني اصالت وجود، تشکيک در وجود، حرکت جوهري و حدوث نفس بررسي مي‌شود تا ميزان مطابقت روش کلي که در فصل دوم ارائه شده با آنچه را ميدان عمل و عرصه پژوهشي از سوي وي صورت گرفته روشن شود.
واژگان کليدي
روش عقلي، روش نقلي، روش شهودي، فلسفه، کلام، عرفان، اصالت وجود، تشکيک، حرکت جوهري، حدوث نفس. |
