برگزاری جلسه نقد کتاب درسی «تفسیر موضوعی قرآن کریم (بر اساس آثار آیت الله جوادی آملی)»

جلسه نقد کتاب درسی «تفسیر موضوعی قرآن کریم (بر اساس آثار آیت الله جوادی آملی)» تألیف حجت الاسلام والمسلمین دکتر حیدری­، روز دوشنبه (۲۸/۸/۱۳۹۷)  از ساعت ۱۳:۳۰ تا ۱۷ توسط گروه پژوهشی قرآن و متون اسلامی در بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء و با مشارکت کرسی های آزاد اندیشی حوزه علمیه قم  با ترکیب ذیل برگزار شد:

داور: حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد قدسی

ناقدان:

• حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی اصغر تجری
• حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسین اشرفی
• حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدهادی منصوری

دبیر علمی: جناب آقای دکتر علیرضا کمالی

ابتدا حجت الاسلام سید رسول حسینی نیاز – دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدرسی معارف قرآن و حدیث – به تلاوت آیاتی چند از قرآن کریم پرداخت. سپس دبیر علمی جلسه جناب آقای دکتر کمالی ضمن خوش آمدگویی به اساتید و میهمانان حاضر در سالن و بیان پیشینه و اهمیت جلسات نقد، به معرفی اجمالی کتاب­های درس تفسیر موضوعی قرآن کریم پرداخت و با تبیین چگونگی زمان بندی جلسه، برنامه ارائه نقدها را در دو بخش ساختاری و محتوایی خواستار شد. از این رو مؤلف محترم به عنوان مقدمه جلسه، تبیینی از ضرورت، ویژگی‌ها، نقاط قوت و هندسه کتاب ارائه نمود. در مرحله بعد، نقد ساختاری هریک از ناقدان در ۱۵ دقیقه و پاسخ مؤلف در بیست دقیقه مطرح شد. در مرحله دوم هر یک از ناقدان گرامی در فرصت ۱۵ دقیقه ای نقطه نظرات محتوایی خویش را ابراز نمودند. از ویژگی های این جلسه، مشارکت انجمن علمی دانشجویان قرآن و متون اسلامی در نقد کتاب بود. از این رو آقایان فاطمیان و زمانی از دانشجویان مقطع دکتری به بیان نظرات خود پرداختند. سپس به مدت ۵ دقیقه به سایر حاضران فرصت داده شد تا نکات خویش را بیان دارند. پس از آن مؤلف گرامی در ۲۰ دقیقه محورهای اصلی نقد محتوایی را پاسخ داد و در پایان داور محترم به جمع بندی و داوری مباحث ناقدین و مؤلف پرداخت. ایشان ضمن تقدیر از مؤلف و ناقدان، بخش عمده ای از نقدها را وارد دانست و مؤلف را به سعه صدر در پذیرش نقدها و کاربست لسان لین و همت بالا بر اصلاح کتاب دعوت نمود و از اصرار بر به کارگیری واژگان نامأنوس فارسی که بیشتر ساخته و پرداخته مؤلف است، نهی نمود.

محورهای اصلی بیانات اساتید ناقد بدین شرح است:

• کتاب همه سرفصل درس را پوشش نداده است.
• حجم کتاب بالغ بر ۴۵۰ صفحه خواهد شد و این امر مناسب کتاب درسی نیست.
• محتوای کتاب برای دانشجو سنگین است.
• مطالب کتاب از نظر محتوایی نیازمند تغییرات متعددی است.
• کتاب در ۳۱ درس و برای مطالعه قرار دادن ۸ درس تنظیم شده که با استاندارد آموزشی ناسازگار است. از این رو باید رویکرد نویسنده در هندسه کتاب نیز تغییر نماید.
• برخی مطالب بدون توجه به شبهه زا بودن آن رها شده است.
• استنادها نیاز به بازبینی و ارجاع به منابع دسته اول دارد.
• بحث نماز، نباید به صورت تفسیر ترتیبی تدوین می شد؛ بلکه نویسنده محترم باید با ظرافت تفسیری موضوعی از نماز را در آینه سور حمد و قدر و توحید ارائه می نمود.
• از کاربست واژگان نامأنوس فارسی و نیز اصطلاحات عربی به ویژه در عناوین بخش ها، فصل ها و درس ها پرهیز شود.
• برخی مباحث کتاب با سایر کتاب­های دروس معارف تداخل دارد که باید حذف شود.

شایان ذکر است بر اساس سیاست معاونت پژوهشی دانشگاه در بهینه سازی کتب درسی، این اثر پیش از چاپ به بوته نقد گذاشته شد.

در پایان قدردان همه اساتید، طلاب، دانشجویان و همکارانی هستیم که با حضورشان، گرما بخش هشتمین جلسه نقد کتاب های درسی شدند؛ به ویژه از معاون محترم پژوهشی حجت الاسلام دکتر حسین ارجینی که بدون حمایت های ایشان، برگزاری چنین جلسه فخیمی امکان پذیر نبود، سپاسگزاری می نماییم.